Warzywa kapustne to dość specyficzna grupa warzyw i wbrew pozorom średnio odporna. Głównie uprawiamy kapustę głowiastą białą, czerwoną, kapustę włoską, kapustę brukselską, kalafior oraz kalarepę. Nawet przy zapewnieniu odpowiednich warunków uprawy i starannej opieki, warzywa te mogą zostać zaatakowane przez choroby. Opiszę najbardziej popularne występujące choroby, jakie mogą pojawić się u warzyw kapustnych.

Przegląd chorób
Zgorzel, tzw. czarna nóżka
Choroba ta może zaatakować siewki wszystkich warzyw kapustnych. Do głównych objawów zaliczamy brunatnienie i przewężenie szyjki korzeniowej i przyziemnych części łodygi. Chorobę wywołują grzyby należące do różnych gatunków w tym Phytium spp., Fusaarium spp., Alternaria spp. i Rhizoctonia solani, zimujące na resztkach roślinnych, jako saprotrofy. Czynnikiem sprzyjającym rozwój patogenów sprzyja wilgotna pogoda, a dodatkowo mały przewiew powietrza i zbyt gęsto posadzona rozsada.

Kiła kapusty
Choroba ta może pojawić się zarówno podczas produkcji rozsady jak i u roślin posadzonych na polu. Do najbardziej znanych objawów należy powstawanie guzowatych nabrzmień na korzeniach, które w początkowej fazie są twarde i jasno zabarwione. Z czasem stają się ciemniejsze i gnijące co skutkuje więdnięciem i zamieraniem roślin. Chorobę wywołuje patogen Plasmodiophora brassicae, zaliczany do grupy pierwotniaków.
Mączniak rzekomy
Ta choroba głównie poraża siewki kapusty i czasami dorosłe rośliny. Do charakterystycznych objawów należą żółte plamy na górnej stronie liści, które później szarzeją. Na dolnej stronie liścia występuje szary, puszysty nalot grzyba Hyaloperonospora brassicae. U silnie porażonych roślin, liście się zwijają i zasychają, ostatecznie roślina zamiera.

Bakterioza naczyniowa kapusty, tzw. Czarna zgnilizna bakteryjna
To choroba przede wszystkim kapusty. Występuje w różnych fazach rozwojowych roślin od siewki do roślin dojrzałych. Na liściach najpierw pojawią się żółte plamy, które z czasem ciemnieją i wysychają. Nerwy liściowe oraz łodygi czernieją. Jeżeli przekroimy ogonek liściowy lub łodygę, ujrzymy ciemny pierścień z którego wydziela się śluz zawierający bakterie Xanthomonas campestris. Porażone rośliny żółkną a następnie gniją i zamierają. Bakterie przenoszone są przez resztki w glebie oraz owady.
Zapobieganie i zwalczanie chorób warzyw kapustnych
Aby zabezpieczyć nasze warzywa przed atakiem w/w chorób należy spełnić kilka warunków:
- warzywa kapustne uprawiamy po sobie dopiero po upłynięciu 4-5 lat na tym samym miejscu;
- pamiętamy o właściwej uprawie gleby, nie dopuszczając do jej zakwaszenia, czyli wapnujemy;
- starannie czyścimy poletko po każdej uprawie z resztek roślin warzywnych, przed przekopaniem gleby;
- przeprowadzamy dezynfekcję ziemi używanej do siewu, doniczek, skrzynek czy inspektów;
- staramy się zaprawiać nasiona środkami zabezpieczającymi lub zakupujemy gotowe nasiona zaprawione;
- często wietrzyć inspekty, skrzynki w okresie produkcji rozsady, nie dopuszczamy do zbyt nadmiernej wilgoci w powietrzu;
- opryskujemy rozsadę zaczynając od chwili pojawienia się 2-3 liści. Oprysk stosujemy 2-3 razy co 7-10 dni preparatami grzybobójczymi. Ten zabieg wykonujemy wtedy, kiedy wcześniej mieliśmy już porażone rośliny.

Środki ochrony
W przypadku zgorzela, tzw. czarnej nóżki możemy zastosować fungicyd Previcur Energy 840 SL. Środek ten można wykorzystywać zarówno do odkażania podłoża (250 ml środka/20 l wody/ 1000 l podłoża), jak i do podlewania roślin (w stężeniu 0,1%-0,15%). Opryskanie rozsady tuż po wschodach oraz powtórzenie zabiegu po upływie 2 tygodni zabezpiecza rośliny i prawie całkowicie eliminuje ryzyko wystąpienia choroby.
W zastosowaniach ogródków przydomowych w zapobieganiu i zwalczaniu kiły kapusty możemy jeszcze wykorzystać środek Polyversum WP.
Do prewencji i zwalczania mączniaka rzekomego u kapustnych możemy wykorzystać środek Amistar 250 SC, Ridomil Gold Mz Pepite 67.8 WG.
W przypadku bakteriozy naczyniowej nie ma dostępnych środków zwalczających chorobę. Możemy jedynie zapobiegać stosując odpowiednie nawożenie preparatami zawierającymi srebro koloidalne, typu Viflo Cal S, Viflo Cu lub nawozy z grupy fosforyn typu Fosfiron Mg.
W przypadku zabezpieczenia przed większością chorób można zastosować przed i po wysianiu nasion środek Zaprawa Nasienna T 75 DS./WS.
Przeczytaj również:
Mączniak prawdziwy – objawy, zwalczanie i zapobieganie
Mączniak rzekomy – objawy, zwalczanie i zapobieganie
Brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych – monilioza

Witam serdecznie! Nazywam się Sebastian i jestem doświadczonym ogrodnikiem z ponad 25-letnim stażem. Moja pasja do roślin towarzyszy mi od najmłodszych lat. Już jako dziecko fascynowała mnie przyroda, a szczególnie bogactwo świata roślin, co naturalnie wpłynęło na wybór mojej ścieżki zawodowej. Ukończyłem szkołę branżową o profilu ogrodniczym, a od tego czasu konsekwentnie rozwijam swoją wiedzę i umiejętności. Ogrodnictwo to dziedzina dynamiczna i pełna wyzwań – stale pojawiają się nowe odmiany roślin, innowacje technologiczne oraz zaawansowany sprzęt. Mimo wieloletniego doświadczenia wciąż poszerzam swoje kompetencje, śledząc najnowsze trendy i zdobywając aktualne informacje. Przez lata miałem okazję pracować w różnych obszarach ogrodnictwa: – w szkółkach, zajmując się uprawą drzewek, krzewów liściastych, iglastych oraz bylin, – w szklarniach, gdzie specjalizowałem się w uprawie roślin doniczkowych, – w firmie zakładającej ogrody kompleksowo, od projektu po instalację systemów nawadniających. Dzięki tym doświadczeniom mogę nie tylko dzielić się wiedzą, ale również oferować wsparcie w zakładaniu i pielęgnacji ogrodów. Moim celem jest inspirowanie innych do tworzenia pięknych, funkcjonalnych przestrzeni, które przyniosą radość i harmonię. Zapraszam serdecznie do wspólnego odkrywania tajemnic ogrodnictwa!