Marzec to czas w którym życie w naszym ogrodzie zaczyna powoli ruszać pełną parą. Nadchodzi utęskniona wiosna, która według mnie jest najpiękniejszą porą roku. W ogrodnictwie zaczyna się okres wytężonych i oczywiście dla każdego ogrodnika wyczekiwanych prac. Zaczynamy od przeglądu ogrodu. Weryfikujemy jakie rośliny przetrwały a jakie ucierpiały podczas zimy. Przygotowujemy plan działania. Wyjmujemy sprzęty ogrodnicze i zaczynamy porządki. Czas przygotować ogród na nowy sezon.
Pamiętajmy jednak, że pracę dostosowujemy do panujących warunków atmosferycznych. Uważamy na przymrozki, bo to one dla naszych zielonych podopiecznych o tej porze roku są najbardziej niebezpieczne.
Ogród ozdobny
W ogrodzie ozdobnym zaczynamy od zdjęcia wszelkich okryć zimowych. Oczywiście zabezpieczenia zdejmujemy w pochmurny dzień (najlepiej aby kolejne 2 dni też były w miarę pochmurne), aby rośliny nie przeżyły stresu i nie zostały poparzone przez promienie słoneczne, szczególnie dotyczy to roślin zimozielonych. W przypadku prognozowania temperatur poniżej -20C, osłony ponownie zakładamy, szczególnie u roślin dość wrażliwych. Przy wyższych temp. nie musimy tego robić. Kopczyki z ziemi, kory, czy kompostu rozgarniamy wokół roślin. Maty ze słomy, tektury i gałęzie drzew iglastych przeznaczamy na kompost.
Przeczytaj również: Kwiecień w ogrodzie
Porządki na rabacie
Czyścimy rabaty z martwych resztek roślinnych. Przycinamy byliny tuż przy ziemi. Resztki możemy wykorzystać na kompost, pod warunkiem że jesteśmy pewni o zdrowotności roślin. Jeżeli widzimy jakieś dziwne naloty, nienaturalne zmiany barwy, to takie pozostałości palimy, albo głęboko zakupujemy aby zniwelować możliwość wystąpienia chorób w nowym sezonie. Przycinamy trawy ozdobne na wysokości około 10 cm nad ziemią takie jak miskanty chińskie, trawy papasowe, rozplenice, ostnice, trzcinniki, imperaty, proso rózgowate, molinie, hakonechloe.
Spulchniamy ziemię na rabatach, szczególnie w miejscach z posadzonymi roślinami cebulowymi. Robimy to delikatnie aby nie uszkodzić samych cebul.
Cięcie krzewów ozdobnych
Marzec to czas na przycinanie krzewów ozdobnych, takich jak hortensje bukietowe i ogrodowe, którym pędy przycinamy nad 4-5 oczkiem. Tawuły japońskie skracamy do 10-15 cm nad ziemią, Pięciornik krzewiasty przycinamy na 10-15 cm nad ziemią. Kolejnym krzewem o którego musimy zadbać to Ligustr pospolity, któremu pędy zeszłoroczne skracamy o połowę. Budleja Dawida wymaga przycięcia pędów na wysokości 20-30 cm nad ziemią. U bukszpanów pędy zeszłoroczne przycinamy o połowę długości. Jeżeli w lutym nie wykonaliśmy zabiegów u żylistka to teraz będzie odpowiednia pora na usunięcie pędów starych, chorych i uszkodzonych. W połowie marca możemy zając się różami, najpierw rozgarniamy kopczyki a następnie wykonujemy cięcie. U róż rabatowych i pnących usuwamy słabe, uszkodzone, przemarznięte oraz stare i krzyżujące się pędy. U róż wielkokwiatowych, parkowych usuwamy również słabe, uszkodzone i przemarznięte pędy w całości a mocne i zdrowe skracamy nad 4-6 oczkiem.
Nie polecam teraz przycinać cisów i żywotników zachodnich oraz pozostałych iglaków, z tym zabiegiem poczekajmy do kwietnia.
Przeczytaj również: Maj w ogrodzie
Gleba
Marzec to czas na zadbanie o glebę w ogrodzie. Przekopujemy, wzruszamy i nawozimy. Tam gdzie to jest wymagane stosujemy nawozy wapniowe w celu poprawienia struktury gleby i zmniejszeniu jej kwasowości (zabieg wapnowania nie dotyczy roślin wrzosowatych, typu rododendrony). Dodajemy nawozy organiczne, takie jak dobrze rozłożony obornik lub obornik granulowany, kompost. Dla poprawienia próchniczności podłoża i zatrzymywania wody możemy dodać mieszankę torfu niskiego i wysokiego (może też być tylko torf wysoki), oczywiście w wersji odkwaszonej.
Uzupełniamy ściółkę na rabatach i pod krzewami i drzewami, np. korą sosnową. Pamiętajmy, że kora sosnowa świeża nie zakwasza podłoża, ale już przekompostowana TAK!
Sadzenie i przesadzanie
Możemy przystąpić do sadzenia krzewów i drzew z tzw. gołym korzeniem. Przed posadzeniem korzenie moczymy przynajmniej 12 godzin, zalecam 24. Sadzimy także byliny, krzewy czy drzewa z doniczek. Możemy również przesadzać, przy okazji dzieląc największe okazy. To dobry czas na przesadzanie krzewów i drzew, jeżeli wystąpiła taka potrzeba. Możemy przystąpić do dzielenia bylin, które nie kwitną wiosną, takie jak liliowce, hosty, astry krzaczaste, ostróżki czy rudbekie. Po posadzeniu czy przesadzeniu koniecznie obficie podlewamy.
Przeczytaj również: Czerwiec w ogrodzie
Siew roślin ozdobnych
Możemy zacząć wysiewać rośliny sezonowe do skrzynek lub doniczek, takie jak aksamitki, cynie, gazanie, floksy, astry chińskie, werbeny, petunie, niecierpki, heliotropy, szałwie błyszczącą, żeniszki, lewkonie. W III dekadzie miesiąca wprost do gruntu wysiewamy groszek pachnący, smagliczkę, powój trójbarwny, gipsówkę, ostróżkę ogrodową, chaber, dzwonek karpacki, aster alpejski, łubin i słonecznik.
W przypadku siewu lutowego, w marcu pikujemy siewki do doniczek.
Ważne!
Marzec w ogrodzie to również czas na zapewnienie odpowiedniej wilgotności podłoża, szczególnie u roślin zimozielonych. Nie zapominamy o podlewaniu, szczególnie że przez ostatnie lata w marcu dość skąpo występują opady deszczu przy wysokich temperaturach.
Przeczytaj również: Lipiec w ogrodzie
Ogród warzywny
Robimy porządki na grządkach warzywnych. Jeżeli jesienią przekopaliśmy glebę to teraz nastał czas na jej wyrównanie. Możemy w tym momencie zasilić nawozami organicznymi typu dobrze rozłożony obornik koński lub obornik granulowany, kompost oraz nawozami mineralnymi jak wapno ogrodowe czy nawóz wieloskładnikowy.
Siew warzyw
Nastał czas na wysiew warzyw na rozsadę takich jak: pomidory, paprykę(II poł. marca) oraz sałatę masłową i kruchą, kalarepę, kalafiora, kapustę głowiastą i brokuły. A pod koniec miesiąca możemy wysiać bezpośrednio do gruntu nasiona warzyw odpornych na niskie temperatury, takich jak bób, groch, rzodkiewka, wczesna marchew, koper, cebula, szpinak. Również pod koniec marca możemy wysiać roszponkę.
Pamiętajmy, że wysiane warzywa na rozsadę będą potrzebowały światła, także najlepszym miejscem będzie parapet w mieszkaniu lub inne ciepłe jasne pomieszczenie.
Ogród owocowy – sad
Zaczynamy od przeglądu drzew i krzewów owocowych. Sprawdzamy stan kory, konarów, gałęzi i pędów. Jeżeli na drzewach pozostały uschnięte owoce, tzw. mumie, usuwamy je i zakopujemy lub palimy (nie kompostujemy ze względu na choroby). Tak samo robimy z zaschniętymi owocami leżącymi pod drzewami i krzewami. W przypadku kiedy na korze widzimy zmiany, np. uszkodzenia mrozowe, to ranę czyścimy do zdrowej tkanki(ostry nóż kuchenny, nóż ogrodniczy) i zabezpieczamy ranę Funabenem 03 PA. Grabimy liście i spulchniamy lekko glebę.
Przeczytaj również: Sierpień w ogrodzie
Cięcie drzew i krzewów owocowych
Marzec to czas głównego cięcia u drzew i krzewów owocowych. W tym okresie prześwietlamy głównie koronę jabłoni i gruszy. Wykonujemy cięcie także u śliw późno dojrzewających. U agrestu wycinamy pędy 4 letnie i starsze, u Aronii wycinamy pędy starsze niż 6 lat. W przypadku borówki wycinamy pędy starsze niż 4 lata. U jeżyny sprawdzamy czy nie przemarzły pędy, jeżeli tak to takie usuwamy. Marzec to ostatni termin na wykonanie podstawowego cięcia u winorośli. Przycinamy także pigwę, porzeczki, świdośliwy i żurawinę. Jeżeli na jesieni nie wykonaliśmy cięcia maliny jesiennej(późno owocującej) to teraz należy wykonać to cięcie. Gdy jesienią posadziliśmy nowe krzewy agrestu, maliny i porzeczki teraz przycinamy je tuż nad ziemią. To samo dotyczy się drzewek owocowych jak jabłonie, grusze i śliwy.
W przypadku drzew owocowych, po cięciu zabezpieczamy rany Funabenem 03 PA lub innym środkiem na rany. Środek możemy przygotować również sami stosując farbę emulsyjną z dodatkiem preparatu Proplant 722 SL lub Miedzianu 50 WP w stężeniu 0,2%.
Od drugiej połowy miesiąca przystępujemy do sadzenia nowych drzewek i krzewów z „gołym korzeniem” oraz możemy przesadzać starsze egzemplarze.
Opryski zapobiegawcze
W marcu wykonujemy oprysk Miedzianem 50 WP lub Syllit-em 65 WP na brzoskwini i moreli przeciwko kędzierzawości liści brzoskwini oraz na wiśni i czereśni przeciwko rakowi bakteryjnemu drzew pestkowych. Oprysk najlepiej wykonujemy, gdy temperatura powietrza wynosi ponad 5°C. Wybieramy dzień pochmurny(bez opadów deszczu) i bezwietrzny.
Przeczytaj również: Wrzesień w ogrodzie
Trawnik
Czas zajrzeć do naszego trawnika. Pracę zaczynamy od zgrabienia wszelkich pozostałości liści, gałęzi, itp. W momencie jak temperatura w ciągu dnia utrzymuje się na plusie, możemy przejść do aeracji i wertykulacji trawnika. Aeracja napowietrzy nam glebę, która po zimie jest zbita a dzięki wertykulacji oczyścimy trawnik z filcu, czyli martwych części trawy i mchu. Najpierw wykonujemy wertykulację a następnie aerację. Po wertykulacji dobrze wygrabiamy resztki. Jeżeli na trawniku zaobserwowaliśmy pleśń po śniegową możemy po zabiegach wykonać oprysk Miedzianem 50 WP.
W przypadku kiedy wiemy że podłoże ma tendencję do zakwaszania, należy wykonać wapnowanie, najlepszy będzie Dolomit, dodatkowo wzbogacimy glebę w magnez. Przy ciężkich glebach, które zatrzymują na długo wodę, warto wykonać piaskowanie trawnika, co uchroni tzw. serduszka trawy przed zagniwaniem. Rozsypujemy 1 cm warstwę piasku. Natomiast przy glebach lekkich, szybko wysuszających się możemy wysypać 1 cm warstwę torfu wysokiego odkwaszonego. Po rozsypaniu piasku lub torfu należy dobrze przegrabić trawnik.
W drugiej połowie miesiąca możemy przystąpić do pierwszego nawożenia trawnika nawozem wieloskładnikowym lub nawozem specjalistycznym wiosennym do trawników.
Rośliny doniczkowe i balkonowe
W marcu przesadzamy rośliny doniczkowe. Pamiętamy o drenażu. Uważajcie na wybór podłoża, najlepsze będzie od sprawdzonych producentów, a nie marketowe. Ostatnio zauważyłem, że ziemie takie w cenie 2-3 zł 10L zawiera szkodniki i choroby. Nie kupujcie takiej ziemi. Zwiększamy częstotliwość podlewania a w drugiej połowie miesiąca rozpoczynamy nawożenie. Zalecam zacząć od mniejszej dawki niż na opakowaniu w przypadku nawozów mineralnych. Oczywiście nie zapominamy o zraszaniu. Ponieważ na dworze jest coraz cieplej, otwieramy okna, uważajmy na przeciągi.
Przenosimy pelargonie, fuksje, datury w cieplejsze i jaśniejsze miejsce. Przycinamy rośliny i zwiększamy podlewanie. Oczywiście jeżeli tego wymagają to przesadzamy do świeżej ziemi. Nawożenie zaczynamy pod koniec marca.
Jeżeli w drugiej połowie lutego nie wybudziliśmy kaktusów ze snu zimowego to już czas to zrobić. Przenosimy kaktusy w ciepłe i jasne miejsce, ale nie nasłonecznione, musimy je najpierw zahartować. Rozpoczynamy podlewanie, ja stosuje ciepłą wodę taką o temperaturze około 25-300C aby pobudzić rośliny. Najlepiej zrobić im prysznic, przy okazji je oczyścimy z kurzu.
Na balkonach i tarasach zdejmujemy okrycia zimowe z roślin. Sprawdzamy wilgotność podłoża. W razie potrzeby podlewamy.
- UWAGA – Topsin M 500 SC został wycofany z użytku, dlatego jako zamiennik polecam Switch 62.5 WG, Scorpion 325 SC i Proplant 722 SL
Foto: Pexels i Pixabay
Przeczytaj również:
Cały rok w ogrodzie – mini ściąga ogrodnika
Witam serdecznie! Nazywam się Sebastian i jestem doświadczonym ogrodnikiem z ponad 25-letnim stażem. Moja pasja do roślin towarzyszy mi od najmłodszych lat. Już jako dziecko fascynowała mnie przyroda, a szczególnie bogactwo świata roślin, co naturalnie wpłynęło na wybór mojej ścieżki zawodowej. Ukończyłem szkołę branżową o profilu ogrodniczym, a od tego czasu konsekwentnie rozwijam swoją wiedzę i umiejętności. Ogrodnictwo to dziedzina dynamiczna i pełna wyzwań – stale pojawiają się nowe odmiany roślin, innowacje technologiczne oraz zaawansowany sprzęt. Mimo wieloletniego doświadczenia wciąż poszerzam swoje kompetencje, śledząc najnowsze trendy i zdobywając aktualne informacje. Przez lata miałem okazję pracować w różnych obszarach ogrodnictwa: – w szkółkach, zajmując się uprawą drzewek, krzewów liściastych, iglastych oraz bylin, – w szklarniach, gdzie specjalizowałem się w uprawie roślin doniczkowych, – w firmie zakładającej ogrody kompleksowo, od projektu po instalację systemów nawadniających. Dzięki tym doświadczeniom mogę nie tylko dzielić się wiedzą, ale również oferować wsparcie w zakładaniu i pielęgnacji ogrodów. Moim celem jest inspirowanie innych do tworzenia pięknych, funkcjonalnych przestrzeni, które przyniosą radość i harmonię. Zapraszam serdecznie do wspólnego odkrywania tajemnic ogrodnictwa!