Nastał czas jesieni w ogrodzie. Dni są już coraz krótsze i chłodne a w nocy może pojawić się mróz. Większość roślin ozdobnych zakończyła kwitnienie. Chociaż nadal możemy cieszyć się kwitnącymi astrami i chryzantemami oraz różami. W sadach zbieramy ostatnie owoce oraz kończymy uprawę późnych warzyw. Zaczynamy przygotowywać ogród na nadejście zimy i przyszły sezon. Październik to również dobry czas na nowe nasadzenia, zwłaszcza w ogrodzie owocowym. Obecnie możemy dostać tanie sadzonki drzew i krzewów ozdobnych i owocowych z tzw. gołym korzeniem. To również świetny czas na uprawę gleby poprzez wykonanie odpowiednich zabiegów. Październik to również czas podziwiania drzew i krzewów z przebarwiającymi się liśćmi w różnych barwach i odcieniach żółci, czerwieni, różu, brązu. Nadszedł czas przygotowania trawnika na okres zimowy.
Ogród ozdobny
W październiku wykopujemy cebule, bulwy i kłącza takich roślin jak begonie, dalie, mieczyki, tygrysówki, sprekelie, frezji, tritonie czy pacioreczniki. Po wykopaniu suszymy i czyścimy cebule. Następnie umieszczamy w pojemnikach przesypując torfem lub piaskiem i przechowujemy w pomieszczeniu o temperaturze powyżej 5 stopni.
Możemy przystąpić do podziału bylin i roślin dwuletnich takich jak naparstnice, floksy, malwy, goździki brodate, funkie, itp.
Nadal możemy sadzić cebule roślin kwitnących wiosną takich jak tulipany, hiacynty, przebiśniegi czy szafirki. Pamiętamy o zachowaniu prawidłowej głębokości sadzenia. Tulipany i narcyzy sadzi się na głębokości 8-12cm, krokusy 5-10cm, hiacynty 8-10cm, szafirki 6-8cm.
Regularnie odchwaszczamy rabaty a w razie długotrwałej suszy podlewamy rośliny.
Możemy teraz wysiać nasiona takich roślin jak chaber, nagietek lekarski, ostróżka pospolita czy smagliczka nadmorska.
Miesiąc ten jest idealnym okresem na sadzenie drzew i krzewów ozdobnych z odkrytym korzeniem. Posadzone teraz róże najlepiej się przyjmą i zaaklimatyzują. Po posadzeniu regularnie podlewamy co drugi dzień przez okres 10-12 dni.
Jeżeli chcemy założyć żywopłot liściasty to właśnie teraz. Dobrym wyborem będzie ligustr, grab, czy krzewuszka.
Nie przycinamy już żadnych krzewów liściastych i iglastych. Jedynie liściaste po posadzeniu możemy lekko przyciąć, choć ten zabieg jednak polecam wykonać wiosną.
Kopczykujemy róże, budleje, powojniki, hortensje. Kopczyk robimy z ziemi, kory na wysokość około 20-30 cm. Zwłaszcza ten zabieg robimy przy różach.
Nadal pamiętamy o zapewnieniu wody dla krzewów i drzew zimozielonych(liściastych i iglastych). Brak wody w okresie bez mrozu może spowodować wystąpienie suszy fizjologicznej.
Możemy także wysypać świeżą ściółkę z kory, co utrudni parowanie wody z gleby oraz rozwój chwastów.
Ochrona
WAŻNE! Teraz jest najlepszy moment na wyczyszczenie iglaków z suchych pędów i igieł. Nie zostawiamy ich na zimę, ponieważ może spowodować to rozwój chorób grzybowych, zwłaszcza fytoftorozy.
Przeglądamy rośliny pod kątem stanu zdrowia. W razie zauważenia pierwszych objawów chorobowych zwłaszcza na różach powinniśmy wykonać oprysk np. Topsinem 500 SC. W przypadku zauważenia wystąpienia szkodników stosujemy , np. Mospilan 20 SP.
Ogród warzywny
W ogrodzie warzywnym zbieramy ostatnie plony takich warzyw jak dynie, cukinie, marchew, buraczki, rzodkiewkę czy warzywa kapustne. Większość warzyw zbieramy przed nadejściem pierwszych przymrozków i mrozów. To czas na wykopanie korzeni chrzanu. Przed nadejściem przymrozków zbieramy resztę pomidorów, nawet jak są niedojrzałe.
Jeżeli uprawiamy endywię to przed zbiorem musimy ją wybielić poprzez związanie liści sznurkiem bądź gumką aby osłonić główki. Możemy również w przypadku kiedy mamy mało roślin, każdą okryć ciemną osłoną z wiadra lub innego materiału.
Sadzimy zimującą cebulę dymkę i czosnek zimowy.
Wykopujemy ostatnie ziemniaki przed nadejściem przymrozków.
Czyścimy grządki warzywne z pozostałości roślin i chwastów.
Przygotowujemy glebę w warzywniku na nowy sezon. Głęboko przekopujemy z domieszką obornika, kompostu, bądź mączki bazaltowej. Możemy zastosować również dolomit jeżeli pH ziemi stało się zbyt kwasowe.
Ogród owocowy
Październik to bardzo dobry czas na sadzenie nowych drzew i krzewów, zwłaszcza z tzw. gołym korzeniem. Przed sadzeniem moczymy korzenie w wodzie przynajmniej 12 godzin. Po posadzeniu obficie podlewamy i zabieg ten powtarzamy co 2 dzień przez okres 10-12 dni. W przypadku sadzenia drzew owocowych, pamiętamy aby miejsce okulizacji znalazło się na wysokości 5-10 cm nad ziemią. Maliny i borówki sadzimy głębiej o 2-3 cm a porzeczkę i agrest o 5-7 cm głębiej.
W tym miesiącu zbieramy ostatnie owoce jak późne odmiany jabłoni, gruszy, czy śliw. Najpierw zbieramy te najbardziej dojrzałe. Wszystko powinniśmy zebrać przed pierwszymi mrozami. To także dobry moment na zbiór pigwy.
Przeglądamy korony drzew i krzewów. W razie konieczności usuwamy chore, martwe bądź uszkodzone gałęzie i pędy. Sprawdzamy zwłaszcza pod kątem raka i czerwonej gruzełkowatości. Porażone pędy usuwamy tnąc do 15 cm zdrowej tkanki. Miejsca cięcia zabezpieczamy maścią ogrodnicza lub fitoplastrem. Na drzewach owocowych usuwamy tzw. mumie, które mogą być siedliskiem chorób.
Usuwamy opaski i pułapki na szkodniki, które palimy.
Nadal usuwamy chwasty wokół drzew i krzewów.
Teraz jest dobry moment na nawożenie organiczne w postaci obornika(również granulowany), kompostu czy mączki bazaltowej. Po rozsypaniu lekko przekopujemy glebę wokół roślin.
Jeżeli na jabłoniach wystąpił parch to należy wykonać oprysk mocznikiem w stężeniu 5%.
Możemy jeszcze zastosować nawozy mineralne tzw. jesienne bezazotowe.
W razie gdyby przez kilka dni nie było opadów, krzewy i drzewa należy podlać.
Wygrabiamy opadłe liście z pod roślin.
Trawnik
Na bieżąco zgrabiamy liście z trawnika. Nie pozwalamy aby zalegały na trawniku, ponieważ sprzyja to powstawaniu chorób grzybowych.
Około drugiej połowy miesiąca wykonujemy ostatnie, krótkie koszenie trawnika. Ja zalecam także po wykonanym koszeniu, przeprowadzenie wertykulacji aby zebrać zalegający filc po okresie letnim.
Jeżeli pojawią się przymrozki lub mróz to pamiętamy aby nie deptać murawy, ponieważ zmarznięte źdźbła są kruche i łatwo się łamią.
Po ostatnim koszeniu, czyścimy kosiarkę, naoliwiamy i zabezpieczamy w suchym pomieszczeniu.
Rośliny doniczkowe i balkonowe
W październiku nasze rośliny domowe zaczynają wchodzić w okres spoczynku, co powoduje mniejsze zapotrzebowanie na wodę. Dlatego ograniczamy podlewanie do co tygodniowego nawadniania, chyba że mamy dość ciepło w pomieszczeniach, wtedy podlewamy dwukrotnie w tygodniu. Zalecam podlewać jak ziemia nieco przeschnie. Przy czym u takich roślin jak paprocie, papirus, owadożerne wilgoć utrzymujemy na stałym poziomie.
Zaprzestajemy nawożenia mineralnego. Możemy co drugi tydzień użyć nawozu naturalnego typu biohumus.
Nadal, zwłaszcza w mieszkaniach o ogrzewaniu centralnym zraszamy rośliny przynajmniej raz w tygodniu oraz usuwamy kurz z liści.
Ograniczamy podlewanie roślin na balkonach i tarasach. Jedynie pamiętamy aby nie dopuścić do przesuszenia roślin zimozielonych.
Po pierwszych przymrozkach wykopujemy bulwy begonii i przechowujemy je w pomieszczeniu zabezpieczonym przed mrozem. Bulwy umieszczamy w pojemnikach i przesypujemy piaskiem lub torfem.
Przed nadejściem mrozów, zabezpieczamy donice z roślinami zimującymi na balkonie białą agrowłókniną, styropianem.
Przeczytaj również:
Cały rok w ogrodzie – mini ściąga ogrodnika
Foto: Pexels i Pixabay
Witam serdecznie! Nazywam się Sebastian i jestem doświadczonym ogrodnikiem z ponad 25-letnim stażem. Moja pasja do roślin towarzyszy mi od najmłodszych lat. Już jako dziecko fascynowała mnie przyroda, a szczególnie bogactwo świata roślin, co naturalnie wpłynęło na wybór mojej ścieżki zawodowej. Ukończyłem szkołę branżową o profilu ogrodniczym, a od tego czasu konsekwentnie rozwijam swoją wiedzę i umiejętności. Ogrodnictwo to dziedzina dynamiczna i pełna wyzwań – stale pojawiają się nowe odmiany roślin, innowacje technologiczne oraz zaawansowany sprzęt. Mimo wieloletniego doświadczenia wciąż poszerzam swoje kompetencje, śledząc najnowsze trendy i zdobywając aktualne informacje. Przez lata miałem okazję pracować w różnych obszarach ogrodnictwa: – w szkółkach, zajmując się uprawą drzewek, krzewów liściastych, iglastych oraz bylin, – w szklarniach, gdzie specjalizowałem się w uprawie roślin doniczkowych, – w firmie zakładającej ogrody kompleksowo, od projektu po instalację systemów nawadniających. Dzięki tym doświadczeniom mogę nie tylko dzielić się wiedzą, ale również oferować wsparcie w zakładaniu i pielęgnacji ogrodów. Moim celem jest inspirowanie innych do tworzenia pięknych, funkcjonalnych przestrzeni, które przyniosą radość i harmonię. Zapraszam serdecznie do wspólnego odkrywania tajemnic ogrodnictwa!