Rodzaj milin (Campsis) należy do rodziny Bignoniowate (Bignoniaceae) i obejmuje tylko 2 gatunki oraz jednego mieszańca między tymi gatunkami. Pierwszym gatunkiem jest właśnie Milin amerykański (Campsis radicans), pochodzącym z Ameryki Północnej. Drugim gatunkiem jest Milin wielkokwiatowy (Campsis grandiflora) pochodzący z Azji wschodniej. Powstały mieszaniec między tymi gatunkami to Milin Tagliabauna (Campsis x tagliabauna). Na końcu wspomnę krótko na temat tych dwóch pozostałych gatunków włącznie z ich uprawą.
Milin amerykański – charakterystyka
Milin amerykański (Campsis radicans) jak wspomniałem pochodzi z Ameryki Północnej i obejmuje swym zasięgiem południowo – wschodnie stany, od Pensylwanii do Florydy i Teksasu. Pnącze osiąga wysokość nawet do 20 m, przeciętnie dorasta do 10 m. Pędy są grube, dość sztywne i słabo wijące się. Krzew wspina się i przytwierdza za pomocą korzeni czepnych(przybyszowych) wyrastających głównie z węzłów. Liście ustawione naprzeciwlegle o budowie nieparzystopierzastej i długości od 20 do 30 cm. Liść złożony z 9-11 eliptycznych listków długości 3-6 cm i grubo piłkowanych na brzegu z zaostrzonym wierzchołkiem. Poszczególne listki przeważnie są nagie, choć wzdłuż głównego nerwu bywają od spodu owłosione. Listki mają na wierzchniej stronie barwę ciemnozieloną, natomiast od spodu jaśniejsze.
Kwiaty obupłciowe, duże o długości 6-9 cm i średnicy do 5 cm, koronie rurkowato-lejkowatej z pięcioma rozchylającymi się szeroko łatkami(płatkami korony). Kwiaty o barwie od cynobrowoczerwonej po jasnopomarańczowej ze szkarłatnym wnętrzem. Zebrane po 4-15 w baldachogrona na końcach pędów. Milin kwitnie od końca czerwca do końca września, a przy ładnej pogodzie do początku października. Jednocześnie na pędzie znajdują się pąki w różnym stadium rozwoju oraz rozwinięte jak i przekwitnięte kwiaty. Milin amerykański (Campsis radicans) wydaje kwiaty na pędach jednorocznych. Kwiaty występują bardzo obficie, tworząc piękny widok na tle ciemnozielonych liści.
Owocem jest wydłużona, cylindryczna torebka o długości 8-12 cm, zawierająca spłaszczone i oskrzydlone nasiona. Nasiona w naszym rejonie przeważnie nie dojrzewają.
Przeczytaj również: Magnolie w ogrodzie
Milin amerykański – Uprawa
Gatunek dość wymagający do prawidłowego bujnego wzrostu i kwitnienia. Wymaga gleby żyznej, próchnicznej, głęboko uprawionej, przepuszczalnej i ciepłej. Gleba powinna być dobrze zdrenowana ale zarazem zasobna w wodę. Odpowiednim wyborem będą gleby piaszczysto-gliniaste o pH 6,2-7,2. Najlepszym wyborem będzie stanowisko słoneczne lub lekko zacienione, osłonięte i zaciszne. Idealna będzie wystawa południowa, południowo-zachodnia i południowo-wschodnia. Główne zabiegi pielęgnacyjne to oczywiście regularne podlewanie szczególnie w okresie letnim, nawożenia od kwietnia do połowy września, cięcie regulujące i kontrola podpór oraz podwiązywanie pędów do podpór.
Przeczytaj również: Budleja Davida (Buddleia davidii)
Cięcie milina amerykańskiego
Jak każde pnącze tak i milin wymaga odpowiedniego cięcia. Pierwsze cięcie wykonujemy na starcie po posadzeniu rośliny. Młode 2-3 letnie rośliny przycinamy nad 3-5 pąkiem w celu rozkrzewienia się pnącza i wzmocnieniu rośliny. U starszych okazów wykonujemy główne cięcia 2 razy do roku. Wiosną wykonujemy silniejsze cięcie skracające i jednocześnie odmładzające. Wycinamy całkowicie stare ponad 2-3 letnie pędy, zostawiając zeszłoroczne, które skracamy o 1/3 długości. Milin kwitnie na pędach tegorocznych. Zabieg ten wykonujemy co drugi rok. Co roku na wiosnę skracamy pędy o połowę, usuwamy całkowicie chore, przemarznięte i słabe. Drugie cięcie wykonujemy na jesieni po kwitnieniu, gdzie ogólnie skracamy pędy, wycinamy słabe i zbyt zagęszczające pnącze.
Przeczytaj również: Akebia pięciolistkowa (Akebia quinata)
Milin możemy również prowadzić podobnie jak winorośl i zastosować te same techniki cięcia.
Rozmnażanie
Milin w naszym rejonie, głównie rozmnażamy przez odkłady, sadzonki korzeniowe, sadzonki zielne lub półzdrewniałe. Odmiany szczepione są na korzeniu gatunku. Odkłady i sadzonki korzeniowe najlepiej pobrać w październiku i posadzić na miejsce docelowe. Sadzonki zielne długości 15-20 cm, skracamy liście o 1/3 pobieramy w czerwcu i standardowo sadzimy do doniczek w mieszankę torfu odkwaszonego z piaskiem w proporcji 1:1. Sadzonki półzdrewniałe i zdrewniałe długości 20 cm, pobieramy pod koniec października i najlepiej od razu dołujemy w piasku w ogrodzie lub sadzimy w piasek do doniczek i przechowujemy w temperaturze 50C do wiosny.
Przeczytaj również: Pięciornik krzewiasty (Potentilla fruticosa)
Odmiany Milina amerykańskiego
- Atropurpurea – odmiana o kwiatach ciemnoszkarłatnych z purpurowym odcieniem o dużych rozmiarach,
- Coccinea – odmiana o kwiatach szkarłatnych,
- Flava – odm. o kwiatach barwy żółtej,
- Madame Galen – odm. o kwiatach wolno rozwijających się i barwie zewnątrz pomarańczowej a wewnątrz szkarłatnej,
- Praecox – odmiana wczesna(zaczyna kwitnąć na początku czerwca) o kwiatach dużych, szkarłatnych,
- Rubra – odm. o kwiatach dużych i barwie ciemnoszkarłatnej i czerwonym odcieniu,
- Sanguinea – odm. o dużych kwiatach, ciemnoszkarłatna i odcieniu krwistym,
- Speciosa – okazała odmiana o pędach wijących się słabo i pokroju bardziej krzaczastym, kwiaty barwy pomarańczowoczerwonej, listki małe, owalne z długim wąskim wierzchołkiem.
Przeczytaj również: Najpiękniejsze, kwitnące pnącza do ogrodu
Choroby i szkodniki
Odporny na choroby i szkodniki.
Zastosowanie
Pnącza najlepiej prezentują się na południowych ścianach, pergolach, jako solitery na specjalnych rusztowaniach lub drzewach. Bardzo ładnie prezentują się w formie żywopłotów sezonowych. Milina możemy wykorzystać w ogrodach przydomowych, parkach, skwerach. Udaje się również w uprawie na balkonach – polecam puścić na jednej ścianie, lub wzdłuż barierki, gdzie tworzy piękną ścianę zieleni z kwiatami.
Przeczytaj również: Szybko rosnące rośliny ogrodowe
Pozostałe gatunki
Milin wielkokwiatowy (Campsis grandiflora)
Gatunek azjatycki, głównie rosnący w Chinach i Japonii, z bardzo małą ilością korzeni czepnych, natomiast dobrze owijający się końcami pędów wokół podpór. Jak sama nazwa wskazuje ten gatunek ma jeszcze większe kwiaty niż Milin amerykański. Jest mniej odporny na mróz, okresowo wytrzymuje krótkotrwałe temperatury do -180C. Wymaga starannego okrycia na zimę.
Przeczytaj również: Cięcie drzew i krzewów owocowych
Milin Tagliabauna (Campsis x tagliabauna)
Mieszaniec powstały w wyniku skrzyżowania milina amerykańskiego z milinem wielkokwiatowym. Rośnie krzaczasto z szeroko rozkładającymi się pędami. Niezbyt się przytwierdza do podpór, wydaje małą ilość korzeni czepnych i słabo się wije. Kwiaty barwy pomarańczowej zewnątrz, a wewnątrz szkarłatne. Średnicy około 5-6 cm i długości do 8 cm. Liście złożone z 7-11 listków. Rozwój kwiatów podobnie jak u Milina amerykańskiego. Kwitnie od końca czerwca do końca września. Odporny na mróz. Często mylony z Milinem amerykańskim.
UWAGA! Kwiaty mogą wywołać u osób wrażliwych alergiczne wysypki i oparzenia.
Przeczytaj również:
Foto: Pexels i Pixabay
Witam.
Mam na imię Sebastian. Jestem ogrodnikiem z wieloletnim doświadczeniem, pasjonatem roślin. Już od najmłodszych lat swojego życia interesowała mnie przyroda a zwłaszcza świat roślin. To właśnie spowodowało wybór mojej ścieżki życiowej jakim jest ogrodnictwo począwszy od wyboru branżowej szkoły średniej. Od zawsze otaczałem się roślinami, co powodowało w rodzinie niemałą konsternację, jak w domu czy w ogrodzie przybywały kolejne rośliny. Ogrodnictwo jest dziedziną w której cały czas coś się dzieje, pojawiają się nowe odmiany roślin, nowości techniczne oraz sprzęt. Mimo, że mam już ponad 25 letnie doświadczenie, cały czas uczę się i staram na bieżąco zdobywać nowe informację. Przez wiele lat pracowałem w szkółkach przy produkcji drzewek, krzewów liściastych i iglastych oraz bylin. Udało mi się także zdobyć doświadczenie poprzez pracę w szklarniach przy produkcji roślin doniczkowych. Dodatkowo dzięki podjętej pracy w firmie zakładającej ogrody od A do Z, mogłem zdobyć doświadczenie w kompleksowym zakładaniu ogrodów wraz z instalacją nawodnienia. Dzięki temu mogę podzielić się wiedzą i doświadczeniem, jak również pomóc w założeniu ogrodu i jego pielęgnacji. Serdecznie zapraszam.