Przędziorkowate (Tetranychidae). Do rodzaju przędziorek Tetranychus zaliczamy najczęściej występującego przędziorka chmielowca Tetranychus urticae oraz przędziorka szklarniowego Tetranychus cinnabarinus. Przędziorki są roztoczami należącymi do rodziny Przędziorkowate (Tetranychidae).
Opis
Pajęczak ten jest powszechnym pasożytem żerującym na ponad 300 gatunkach roślin w tym uprawowych. Samice są kształtu owalnego wielkości około 0,4-0,8 mm długości z możliwością zmiany barwy w zależności od panującej pory roku. W zimie są koloru ceglasto-pomarańczowego a latem żółto-zielone. Dodatkowo samice wytwarzają pajęczynkę. Samce są mniejsze od samic i mają kształt romboidalny. W przypadku Przędziorka szklarniowego samice są barwy czerwonej a samce pomarańczowożółtej.
Samica po zapłodnieniu zimuje schowana w glebie. W przypadku roślin szklarniowych i domowych w zasadzie stadium zimującego nie ma. Samica składa około 100 jaj na spodniej stronie liścia. Pełen rozwój od jaja poprzez larwę nimfę do osobnika dorosłego w zależności od warunków trwa od kilku dni do maksymalnie 3 tygodni. U przędziorków występuje polimorfizm barwy. Występują zarówno osobniki czerwone jak i zielone a zmiana barwy może wystąpić w cyklu rozwojowym. Przędziorki jako nieliczne ze zwierząt mają zdolność przeprowadzać syntezę karotenoidów. Dzięki temu procesowi szkodniki mają między innym zdolność zmiany barwy. Dodatkowo poprzez możliwość działania fotoreceptorów indykują diapauzę.
Działanie szkodliwe wykazują wszystkie stadia rozwojowe pajęczaków, osobniki dorosłe, larwy i nimfy. Przędziorkowate żerują na spodniej stronie liści, wysysając soki co powoduje powstawanie mozaikowych żółtych plam na liściach. Zaatakowane liście w końcu zamierają i opadają. Na roślinie przy dużym nagromadzenia pajęczaka widoczna jest pajęczynka, która rozciąga się od spodniej strony liści do łodygi. Brak zwalczania szkodnika może doprowadzić roślinę do wyczerpania i śmierci. Przędziorki atakują rośliny polowe, szklarniowe jak i domowe. Szkodniki masowo atakują rośliny zwłaszcza przy wysokiej temperaturze i małej wilgotności powietrza.
Zwalczanie naturalne
Do najprostszych metod zwalczania szkodnika szczególnie w warunkach domowych, przy małej inwazji pajęczaka, wystarczające będzie dokładnie codzienne opryskiwanie wodą spodniej strony liści i pędów. Zabieg stosujemy przez minimum 7 dni codziennie, a potem przynajmniej co 2-gi dzień dalej spryskujemy rośliny przez kolejne 7 dni. Następnie odczekujemy 5-7 dni aby sprawdzić czy szkodnik nadal jest aktywny. Jeżeli tak to oczywiście zabieg powtarzamy. Możemy dodatkowo do wody dodać łyżeczkę płynu do mycia naczyń w ilości płaskiej łyżeczki na litr wody. Dobrym sposobem przy dość dużej inwazji będzie posmarowaniem olejem rzepakowym spodniej strony liści i łodyg. Po kilku dniach zabieg powtarzamy.
Drugim sposobem przy dużej inwazji jest zmieszanie w 1 litrze wody 20 g mydła i 10 ml denaturatu(lub spirytusu). Taką mieszaniną dokładnie opryskujemy rośliny z każdej strony i owijamy szczelnie folią. Po kilku dniach szkodniki powinny być martwe. Roślinę dokładnie myjemy.
Możemy także wykorzystać czosnek i cebulę do walki z przędziorkiem. W celu przygotowania wywaru drobno pokrojone ząbki czosnku w ilości ok. 25 gram zalewamy 1 litrem zimnej wody i odstawiamy na 12-15 godzin. Następnie przecedzamy roztwór i rozcieńczamy z wodą w stosunku 1:1 a następnie spryskujemy rośliny z każdej strony. Wywar zużywamy w ciągu doby, ponieważ potem traci swoje właściwości. Zabieg powtarzamy najwcześniej po 14 dniach, ale najlepiej po 21 dla pewności. W przypadku cebuli używamy suchych łusek w ilości 20 gram, które zalewamy 1 litrem wody i odstawiamy na 3 dni. Ten roztwór stosujemy nierozcieńczony. Dla lepszego efektu możemy zastosować naprzemiennie oprysk z roztworu czosnku a następnie z cebuli.
Zwalczanie biologiczne
Do biologicznych metod zwalczania przędziorkowatych możemy zastosować naturalnego wroga jakim jest Dobroczynek szklarniowy Phytoseiulus persimilis. W sklepach możemy zakupić gotowe preparaty typu SPIDEX 2000, które stosujemy w temperaturze ok 20 stopni i podwyższamy wilgotność powietrza. Środek stosujemy ponownie po 7 dniach.
Zwalczanie chemiczne
Czasami naturalne metody nie działają, wtedy musimy zastosować chemiczne środki ochrony roślin. Wśród środków przeznaczonych do zwalczania przędziorka chmielowca, znajdują się między innymi: Amarant 05 SC, Pyranica 20 WP, Sanmite 20 WP, Ortus 05 SC, Kanemite 150 SC, Nissorun Strong 250 SC, Floramite 240 SC, Acaramik 018 EC, Magus 200 SC, Vege 240 SC, Envidor 240 SC, Vertigo 018 EC, Vertimec 018 EC, Clayton Abtin EC, Karate Zeon 050 CS, Polysect 005 SL. Do zniszczenia zimujących jaj, odpowiednim środkiem będzie Promanal 60 EC oraz Treol 770 EC na bazie oleju parafinowego. Oprysk stosujemy na przedwiośniu. Dobrym środkiem do użytku w mieszkaniu będzie Polysect Ultra Hobby AL.
Przeczytaj również:
Najczęstsze choroby warzyw kapustnych
Mączniak prawdziwy – objawy, zwalczanie i zapobieganie
Mączniak rzekomy – objawy, zwalczanie i zapobieganie
Brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych – monilioza
Foto: Pexels i Pixabay
Witam serdecznie! Nazywam się Sebastian i jestem doświadczonym ogrodnikiem z ponad 25-letnim stażem. Moja pasja do roślin towarzyszy mi od najmłodszych lat. Już jako dziecko fascynowała mnie przyroda, a szczególnie bogactwo świata roślin, co naturalnie wpłynęło na wybór mojej ścieżki zawodowej. Ukończyłem szkołę branżową o profilu ogrodniczym, a od tego czasu konsekwentnie rozwijam swoją wiedzę i umiejętności. Ogrodnictwo to dziedzina dynamiczna i pełna wyzwań – stale pojawiają się nowe odmiany roślin, innowacje technologiczne oraz zaawansowany sprzęt. Mimo wieloletniego doświadczenia wciąż poszerzam swoje kompetencje, śledząc najnowsze trendy i zdobywając aktualne informacje. Przez lata miałem okazję pracować w różnych obszarach ogrodnictwa: – w szkółkach, zajmując się uprawą drzewek, krzewów liściastych, iglastych oraz bylin, – w szklarniach, gdzie specjalizowałem się w uprawie roślin doniczkowych, – w firmie zakładającej ogrody kompleksowo, od projektu po instalację systemów nawadniających. Dzięki tym doświadczeniom mogę nie tylko dzielić się wiedzą, ale również oferować wsparcie w zakładaniu i pielęgnacji ogrodów. Moim celem jest inspirowanie innych do tworzenia pięknych, funkcjonalnych przestrzeni, które przyniosą radość i harmonię. Zapraszam serdecznie do wspólnego odkrywania tajemnic ogrodnictwa!